Werken op de tram (1907)

http://ow.ly/bBjXu

In 1907 vond een landelijke enquête plaats van de arbeidsomstandigheden van het 'tramwegpersoneel'. Ook het personeel van de tramwegmaatschappij Oldambt - Pekela (Ol Paitje) en de tramwegmaatschappij Winschoten - Bellingwolde was uitgenodigd.
Een aantal opmerkingen uit het interview met Eppo Mulder, ketelmaker-bankwerker uit Finsterwolde, werkend bij OP.

Hoe lang zijt gij reeds in dienst bij de Maatschappij?
18 jaren
Hoe lang is uw werktijd?
10 Uren. Van 6 uur v.m. tot 6 uur n.m. Daarvan gaan 2 uren schafttijd af.
Zijt gij 's Zondags vrij?
Ja
Hebt gij ook verlof?
Dat heb ik niet. Wij hebben er wel om gevraagd, maar het ging niet. Wij krijgen wel 1 of 2 dagen, maar regel is het niet. 
Hoeveel verdient gij?
Per week van 6 dagen 11,00


Is 18 cent per uur, wat gij krijgt, het loon , dat hier in de buurt ook betaald wordt?
Dat verschilt niet veel. Vroeger bedroeg het loon 12,00 per week; maar sedert de tram doorgetrokken is van Finsterwolde tot Scheemda is het loon verminderd tot 10,00. De nieuwe lijn kwam er bij, maar meer loon niet. Wij hebben toen om meer loon gevraagd, en daarna werd bepaald, dat het vaster personeel, dat 15 jaren dienst bij de Maatschappij had, 11,00 per week zou krijgen . Die aangesteld werden, zouden 8,00 krijgen, en als zij 2,5 jaar dienst hadden zou er 0,50 bij komen. Er zijn echter personen met 7 dienstjaren, die deze verhooging nog niet hebben. Men zegt dan, dat het los personeel is, maar als men menschen met 7 dienstjaren onder los personeel rekent, dan weet ik niet, wat vast personeel is. Eene aanstelling hebben wij niet; dat gaat op goed geloof af.

Hebt gij ons nog iets mede te delen?
We zouden gaarne per jaar 8 dagen verlof hebben. Wij kunnen nu wel een paar dagen vrij vragen en krijgen die ook wel, maar wij moeten er om bedelen; we hebben er recht op. Dan moet er ook een pensioenfonds bestaan; maar daarvan weten wij niets;  de werkmeester wist er zelf niets van mede te deelen. De directeur zeide: "ik zal je wel eens zoo'n dingetje zenden met mijn naam er onder", mar tot nog toe heb ik niets ontvangen. Wij weten van niets af. Wij zouden er graag zelf iets voor betalen. Nu betalen wij niets, maar hebben ook niets geen recht. Wij zouden best een 10 of 15 centen per week kunnen bijdragen. Eene vaste aanstelling hebben wij ook niet.


Dat staat natuurlijk in verband met eene pensioenregeling?
Zeker; er zijn er bij het personeel, die er al zes jaren zijn , maar die nog onder het losse personeel worden gerekend. Er zijn er, die bij de Maatschappij zijn begonnen met 8,00, maar anderen krijgen 7,50 en 7,00. De laatsten worden nog onder de losse werklieden gerekend. Dat wordt natuurlijk gedaan, opdat zij over 2 of 3 jaren niet om wat meer loon komen vragen.

Met dank aan Aike van der Ploeg