Het boek over Jan Kruijer begint in de laatste fase te komen. De laatste teksten, de laatste foto's en dan dragen we het werk over aan In boekvorm in Assen. Een van de werken van Kruijer staat op de Katholieke begraafplaats in Winschoten. Alje, die iedereen kent, regelde voor ons de toegang. Fasil, die het gras mooi kort houdt door elke 14 dagen met de machine zijn rondje te maken, deed het hek open. Hij was gelijk zo aardig om de kapel een beetje schoon te maken.De begraafplaats is niet meer in gebruik. De kapel wordt nu gebruikt als stalling voor de maaimachine. Het deel waar de overledenen opgebaard lagen is in twee delen gesplitst en in gebruik als opslagruimte. De ramen zijn dichtgetimmerd. Fasil vertelt dat dat al zo was toen hij er voor het eerst kwam maaien, zes jaar geleden.
Toen ik de begraafplaats op kwam regende het en voelde ik aan de grond de regenbuien van de afgelopen dagen. Dit deed niet af aan de indruk die de plek op me maakte. Oude bomen, het deed me denken aan het thema van de Open Monumentendag dit jaar: Groen van toen, oude graven en stilte.
Pratend over en kijkend naar de kapel komen we tot de conclusie dat Jan Kruijer zijn naam Jan Beton eer aan doet. De kapel is heel stevig van constructie.
Waarschijnlijk heeft Kruijer zich niet met de beelden bemoeid. Ze zijn gemaakt bij een firma in Haarlem. Fasil wijst me op hun naam aan de zijkant van het beeld.
In de opslagruimte vinden we de baar en een kruis dat waarschijnlijk voor de stoet uitgedragen werd.
We vinden ook glas in lood. Er zijn twee ramen geweest aan de zijkant van de ruimte waar de overledenen werden opgebaard. Het andere glas is zo goed als weg en het lood ligt om elkaar gedrukt in een hoekje. Alje maakt het glas van het andere raam schoon met een doek die Fasil te voorschijn haalt. Een paar minuten later grijpt de regen in. Dit keer zijn we er heel even blij mee.
Alle foto's voor het boek worden gemaakt door Gerrit Dopper en Ruud Ugen. Vanmorgen is Ruud gekomen om de foto's te maken. Ik vind het tijd om dit maar even vast te leggen. Geen slechte foto, al zeg ik het zelf. Ruud?
Alje wijst ons op een bijzonder graf. De man en de vrouw liggen niet naast elkaar maar achter elkaar, vermoedelijk met de hoofden naar elkaar toe. We vragen ons af of dit een katholieke manier van begraven is, maar weten er onvoldoende van.
Onderweg terug naar de uitgang valt mijn oog op dit prachtige graf uit de jaren '50. Het is van een jonge moeder.
Als we klaar zijn, gaat de maaimachine weer terug in de kapel.
Ruud gaat naar de katholieke pastorie om daar foto's te maken. Alje en ik bespreken onze aktie van morgen. Dan ga ik de toren van Winschoten op om een foto te maken van het Schönfeldplein. Zo brengt een boek over een architect me weer op plekken waar in anders nooit zou komen. Het doet me denken aan de 'spelende vrouw' uit de Grote meneer Cactusshow want mijn werk is zo nu en dan bijna niet te onderscheiden van hobby, vakantie of spel.
Met nog één blik achterom verlaat ik de begraafplaats om terug te gaan naar mijn 'speeltuin'
Geen opmerkingen:
Een reactie posten