Wie Weet Waar Etty Woonde?

Op 15 januari was het 100 jaar geleden dat Etty Hillesum in Middelburg geboren werd. Toen zij vier jaar oud was, werd haar vader Levie conrector van het Winschoter Gymnasium. Met haar ouders en broers woonde zij vanaf 1918 in Winschoten aan de Oranjestraat. In 1924 vertrok het gezin naar Deventer en vanaf haar studietijd woonde Etty in Amsterdam. In de Tweede Wereldoorlog schreef Etty daar gedurende twee jaar een dagboek, waarin zij probeerde in het reine te komen met haar eigen 'verstopte ziel' en het lot van haar volk, de Joden.

Voor Hennie Niemeijer van bibliotheek Oldambt en mij was dat een aanleiding om één van onze historisch-literaire lezingen te wijden aan Etty. Spreekster Janny van der Molen houdt zich al jaren bezig met het werk van Etty Hillesum. Ze heeft diverse publicaties over haar op haar naam staan en haar nieuwste boek maakt Etty's gedachtegoed ook toegankelijk voor jongeren vanaf 16 jaar. De maand van de spiritualiteit was een prima gelegenheid om bij onze plaatsgenote stil te staan.

Tijdens haar lezing op 6 februari vertelde Janny dat in Middelburg en in Deventer veel aandacht is voor Etty. In Winschoten is er niets. Dat kan toch eigenlijk niet. Al eerder had Janny de vraag bij me neergelegd waar Etty dan precies woonde.Als we dat weten, kunnen we misschien en gedenkteken op haar huis laten aanbrengen.

In de archieven zijn drie verschillende adressen en te vinden, Engelselaan 43, Oranjestraat 2 en Oranjestraat 26. Dan zou je denken dat de familie drie keer is verhuisd en dat we het gedenkteken plaatsen op het huis waar ze het langst heeft gewoond: Oranjestraat 26. Maar dan is er nog Jaap Meijer (Saul van Messel) die zich herinnert dat de familie Hillesum op een hoek woonde en nummer 26 is middenin een rijtje. Bedoelde hij nummer 2? Het is aannemelijk dat dat een hoekhuis was. Nummer 2 is nu een modern huis. Zo aan de buitenkant te zien, gebouwd in de jaren negentig van de vorige eeuw. Het kan ook zijn dat er een hernummering is geweest en dat wat nu hoekhuis nummer 30 is, oorspronkelijk 26 was. De gemeente Oldambt heeft geen duidelijke hernummeringsgegevens. Dit vraagt dus om een onderzoek in andere bronnen.

We zullen in de geschiedenis van de Oranjestraat en bewoners moeten duiken om het huis van de familie Hillesum te vinden. In de komende weken zal ik verslag doen van het onderzoek. Alvast veel dank aan Els Boon en Han Lettink voor hun geweldige basisonderzoek en aan de heer Oldenziel en Jalink voor hun hulp tot nu toe.